تاریخچهء بیمه های مهندسی

از اواسط قرن نوزدهم میلادی استفاده از دیگ های بخار در بخش صنعت آغاز شد؛ این فرآیند اگر چه تحول بزرگی در زندگی بشر بود، با این همه دیگ های بخار موجب بروز انفجار هایی می شد که صدمه ها و خسارت های جانی و مالی شدیدی به اشخاص وارد می آورد تا به آنجا که تعدادی از استفاده کنندگان را به چاره اندیشی واداشت. آنها در سال ۱۸۵۴ میلادی در شهر منچستر انگلستان گرد هم آمدند.

این گردهمایی منجر به تاسیس سازمان استفاده کنندگان از دیگ های بخار منچستر شد که مهم ترین وظیفه اش بررسی علل انفجار دیگ های بخار و ارائه راه های پیشگیری از انفجار آنها در جهت کاهش آثار اقتصادی ناشی از این گونه انفجار ها بود. ضمن آنکه تصمیم گرفته شد که سازمان نامبرده با دریافت حق عضویت سالیانه از اعضا، اقدام به استخدام کارشناسان متخصص کند تا به طور منظم از دیگ های بخار مورد استفادهء اعضا بازدید شود و نظریات مشورتی به آنها ارائه شود. همچنین راهنمایی های لازم در مورد انتخاب دیگ های بخار مناسب با حرفه هر یک از اعضا را به آنها ارائه دهند.

در سال ۱۸۵۶ در شهر بازل سوئیس برای اولین بار فعالیت بازرسی ماشین های بخار را آغاز کردند، با گذشت زمان به تدریج، به تعداد اعضای سازمان یاد شده افزوده شد. در این شرایط لزوم داشتن پوشش بیمه ای در بین آنها قوت گرفت. از این رو، در سال ۱۸۵۸ آن دسته از اعضا که موافق بیمه بودند، اقدام به تاسیس شرکتی به نام «شرکت بیمه دیگ بخار» کردند که می توان از آن به عنوان اولین شرکت در زمینه بیمه های مهندسی نام برد. در سال ۱۸۵۹ مرکزیت بازرسی و بیمه برای پوشش بیمه انفجار دیگ های بخار ایجاد شد. در سال ۱۸۵۶ هلند همین گونه اقدامات را انجام داد. تاسیس این شرکت زمینه را برای تاسیس شرکت های مشابه فراهم کرد و به تدریج برخی دیگر از انواع اولیه بیمه مهندسی نیز متداول شد.

در سال ۱۸۸۲ و ۱۸۹۰ در انگلستان قوانینی در مورد انفجار بویلر ها به تصویب رسید که بازرسی و تعیین علت انفجار بویلر ها را، به جز آنهایی که برای مقاصد ویژه ای مورد استفاده قرار می گرفتند، الزامی کرد و جرائمی را نیز برای کسانی که انفجار بویلر، ناشی از خطا و تقصیر آنان بود، در نظر گرفت.

علاوه بر قوانین یاد شده، قوانین دیگری نیز در سال های ۱۹۰۱ ( در مورد بویلر ها)، ۱۹۶۵ ( در مورد نیروگاه ها)، ۱۹۶۸ ( در مورد بالابر ها و آسانسور ها) در انگلستان وضع شد که منجر به تشویق استفاده کنندگان به داشتن پوشش بیمه ای و در نتیجه افزایش پرتفوی بیمه های مهندسی شد.

در سال ۱۹۰۰ شرکت بیمه اتکایی مونیخ، پوشش جدید بیمه ای شکست ماشین آلات را ارائه کرد.

در سال ۱۹۵۶ شرکت اتکایی مونیخ بیمه نامه ای به همراه شرایط عمومی آن طراحی کرد که بیمه شکست ماشین آلات نام گرفت.

پس از کشور انگلستان در برخی دیگر از کشور های اروپایی نیز بیمه های مهندسی شکل گرفت، که از آن جمله می توان از کشور آلمان نام برد که عملاﹰ بیمه های مهندسی را آغاز کرد. از آن زمان به بعد شرکت های بیمه و بیمهء اتکایی آلمان در زمینه بیمه های مهندسی فعالیت گسترده ای را آغاز کردند، به طوری که امروزه معتبر ترین شرکت های بیمه مهندسی متعلق به این کشور است.

در ضمن، در سال ۱۹۲۴ اولین بیمه نامه تمام خطر نصب با پشتیبانی شرکت مونیخ ری از سوی شرکت بیمه آلیانز صادر شد. همچنین صدور اولین بیمه نامه تمام خطر پیمانکاران به سال ۱۹۲۹ مربوط به پل لامبت تمز لندن است. در آلمان نیز اولین بیمه نامه تمام خطر پیمانکاران در سال ۱۹۳۴ صادر شده است.

در ایران نیز شروع بیمه های مهندسی با همکاری شرکت های مختلف از جمله شرکت بیمه اتکایی مونیخ ری با شرکت سهامی بیمه ایران شکل گرفت. به همین علت تا به امروز در بازار بیمه ایران نیز، در بسیاری از موارد متن بیمه نامه ها و کلوز های شرکت یاد شده – که معتبر ترین شرکت بیمه اتکایی در دنیا به ویژه در زمینه بیمه های مهندسی است – مورد عمل قرار می گیرد.